Αυτό το σήμερα, που είναι άχρονο...

Έρχεται μια στιγμή, που αποφασίζω να αντιμετωπίσω κοιτώντας στα μάτια, την ψυχή μου. Να προσαρμοστώ σε αυτό που είμαι σήμερα. Μετά από μεγάλη διαδρομή, σε αυτόν και άλλους κόσμους.

Ρασιοναλιστής μέχρι το κόκαλο κάποτε, τώρα βρίσκομαι πια στην άλλη όχθη. Στις παραλίες της φαντασίας και του ονείρου. Τώρα (άχρονο κι αυτό), αναζητώ την ψυχική γαλήνη.

Όπως λέει το ποίημα, “σήμερα αυτοσυστήθηκα στα συναισθήματα μου, με σιωπηλή αγωνία... μετά από τόσα χρόνια.. μου μίλησαν.. μετά από τόσα χρόνια..”

Κάτι συμβαίνει, κάτι αλλάζει.. η θεώρηση του κλειστού μου σύμπαντος. Που άνοιξε τις πύλες του.

Για να βγω; Για να μπουν άλλοι; Το θέμα είναι οτι κάποια συναισθήματα σκοτώθηκαν ή και δολοφονήθηκαν... Ευχαριστώ τους φονιάδες και τα ατυχήματα!

Το ευτυχές γεγονός είναι οτι γεννήθηκε κάτι καινούργιο. Καινούργιες αισθήσεις και όνειρα. Από νέα πρωτότυπη συνταγή. Νέα αντίληψη για τα πράγματα.

Ο Ginsberg είχε δίκιο...

“Είμαστε μπλοκαρισμένοι από τις αντιλήψεις μας τις ίδιες. Οι πόρτες της αντίληψης έχουν κλείσει, οι είσοδοι του συναισθήματος έχουν σφραγιστεί, οι δρόμοι των αισθήσεων έχουν αποκοπεί, οι οδοί της φαντασίας έκλεισαν, τα λιβάδια της συνείδησης γέμισαν βρωμιά...”

Πόσο δίκιο είχε... Αλλά έπρεπε να κάνω τις δικές μου διαδρομές, για να καταλάβω...

Συνέβη λοιπόν...

Οι πόρτες των αισθήσεων είναι ανοιχτές, ελεύθερες.
Και βλέπω τα πάντα όπως είναι: άπειρα και αιώνια...

"Ο πόνος έχει ανθρώπινη καρδιά.
Πριν χίλια φεγγάρια θα είχα βάλει πλώρη,
μη βρίσκοντας που να πάω...
Αχ, πως εύχομαι να έδυα μαζί με τον ήλιο
να κοιμάμαι πλάι σου, να δακρύζω,
μαζί σου..."

- Leftovers II -

Leftovers - Σκιές

Leftovers - Σκιές - Θεατρικό (απόσπασμα)

Τα πρόσωπα: Μαρία (δημοσιογράφος), Γιώργος (άστεγος), Σκιά (alter ego)

Μαρία: Αισθάνεσαι ενοχές για κάτι που έκανες ή δεν έκανες;

Γιώργος: Ναι πολλές. Αλλά ξέρεις... οι ενοχές είναι σαν να θες να πας κάπου γρήγορα και αντί για
γκάζι, να πατάς φρένο.. Γι αυτό τις έχω κλειδωμένες.

Μαρία: Δεν σε κουράζει να ζεις έτσι; Στο δρόμο, με κάθε καιρό..

Γιώργος: Είναι στιγμές... που το βάρος είναι ασήκωτο... και σε αναγκάζει να κάτσεις κάτω, σε
λυγίζει. Και αυτές οι στιγμές είναι που αναλογίζεσαι τις όμορφες και τις άσχημες στιγμές της ζωής.
Είναι στιγμές... Και μετά πρέπει να αποφασίσεις, να κάτσεις κάτω ή να σηκωθείς...
Οι σκέψεις μου.. μου λείπουν, αυτές τις στιγμές.

Μαρία: Κάτι πρέπει να γίνει, κάτι ν’ αλλάξει...

Γιώργος: Η ζωή μου αλλάζει με τόσους πολλούς τρόπους που δεν ξέρω ποιον να εμπιστευτώ πια..
Είναι και μια σκιά που τρέχει ανάμεσα στις μέρες μου σαν ζητιάνος που πηγαίνει από πόρτα σε
πόρτα. Είναι δύσκολο να αλλάξει κάτι, όταν η ζωή και ο έρωτας γίνονται παράξενα ...και παλιά...

Μαρία: Αγάπησες; Ερωτεύτηκες;

Γιώργος: Πριν από λίγο καιρό κάπου.. Δεν ξέρω που και πότε..
Ήταν σαν να έβλεπα μια ταινία, και ερωτεύτηκα την πρωταγωνίστρια...
...έπαιζε ένα ρόλο που δεν μπόρεσα να καταλάβω..

Μαρία: Να μου το εξηγήσεις αυτό... Λοιπόν πρέπει να πάω για δουλειά. Να συνεχίσουμε αύριο;

Γιώργος: Στο καλό! Κι αν δεν με βρεις αύριο... χαμογέλα!

(Η Μαρία φεύγει και την ακολουθούν οι σκιές. Παραμένει μία Σκιά στη σκηνή. Ο Γιώργος περπατά
σκεφτικός. Τον ακολουθεί η Σκιά.)

Σκιά: Βλέπεις, εδώ είμαι πάντα, θα είμαι πάντα. Είμαστε ένα, έχουμε ο ένας τον άλλο...

Γιώργος: Είναι καλό, αλλά και βασανιστικό.

Σκιά: Μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά;

Γιώργος: Όχι. Είσαι εγώ και είμαι εσύ. Είσαι ο φύλακας της μνήμης, είσαι τα πάθη μου, τα λάθη μου και οι έρωτες μου. Τα ταξίδια και οι φόβοι μου. Είσαι εγώ και δεν θα ξεφύγω ποτέ από εμένα.

Σκιά: (τον αγκαλιάζει καθώς περπατούν) Γεννήθηκα μαζί σου, έζησα όσα έζησες, θα πεθάνω μαζί σου. Συγνώμη που δεν μπορώ να κάνω αλλιώς.

Γιώργος: Ξέρεις, η συγνώμη είναι μια λέξη με τεράστιο βάρος. Δεν μπορεί να την "σηκώσει" εύκολα κάποιος. Και ειδικά όταν τη ζητάει απ’ τον εαυτό του.

Σκιά: Κι έτσι θεριεύουν οι ενοχές. Θέλεις να μας ρίξω στη λήθη;

Γιώργος: Το δοκιμάσαμε.. έτσι δεν είναι;

Σκιά: Το δοκιμάσαμε ναι, και πικραθήκαμε απέραντα. Πόσο δύσκολο να συμπορεύεσαι αρμονικά με τον εαυτό σου...

Γιώργος: Αλλά έτσι, οδηγηθήκαμε σε διαφορετικούς κόσμους, με διαφορετικές επιθυμίες και συναισθήματα, για άλλους ανθρώπους...
Κι αυτό που είχαμε κοινό έγινε εξαϋλωμένο παρελθόν στριμωγμένο στα μπαούλα της λήθης.
Τώρα.. τώρα μερικές φορές, σαν να βλέπουμε ένα ασπρόμαυρο ερωτικό δράμα, σαν εκείνο του 1942.

Για έρωτες που ξεκίνησαν και που δεν τέλειωσαν.

Μόνο εκείνο το "The End" κάποιου ανάλγητου σαδιστή σκηνοθέτη!

Και που και που, σκάνε οι νάρκες των συναισθημάτων και μας σκοτώνουν ξανά και ξανά και ξανά.
Για να έχουμε τις πληγές μας πάντα ανοιχτές, να μας θυμίζουν εκείνο τον πόλεμο, τον χωρίς νικητή και ηττημένο, αλλά μόνο πτώματα.

Και κάτω απ' τους γκρίζους ουρανούς του μέλλοντος, μένει το κοτσάνι μιας αγάπης που δεν άνθισε ποτέ!

Μόνο του, στο απέραντο άδειο λιβάδι...

Μόνος μου... στο απέραντο άδειο λιβάδι..

Γ.Μ.

“Το κράτος θέλει αόρατο τον άστεγο”

Μια συζήτηση για τα προβλήματα των αστέγων εν μέσω της οικονομικής κρίσης.

Του Φίλιππου Ζάχαρη

Θες η κρίση, θες οι συγκυρίες και οι ατυχίες, το κακό δεν αργεί να γίνει. Υπάρχουν όμως αξιοπρεπείς και περήφανοι άστεγοι. Υπάρχουν άνθρωποι που αγωνίζονται για το δικαίωμα στη ζωή. Και αυτοί ακριβώς οι άνθρωποι που δεν περιμένουν να ζήσουν από τα συσσίτια και τις ελεημοσύνες των φιλανθρωπικών οργανώσεων, αυτοί που το κράτος θέλει “αόρατους”, βρίσκονται παντού, στους δρόμους και τα στενά. Αρκεί να έχει κανείς την θέληση να τους πλησιάσει χωρίς διάθεση τραγικοποίησης της κατάστασής τους. Γιατί πάνω απ’ όλα ο άστεγος δεν παύει να είναι συνάνθρωπος και όχι ξένο σώμα, ένας από εμάς. Και πάνω απ’ όλα αξιοπρεπής. Σαν τέτοιος πρέπει να αντιμετωπίζεται.

Η οικονομική κρίση άλλαξε τα πάντα για τους κ.κ Γιώργο Μπαρκούρη και Λέων (“αγιογράφος”).

- Πως βρεθήκατε σε αυτή την θέση;

Γιώργος: Βασικά λόγω της ανεργίας που ξεκίνησε γύρω στο 2007 και λόγω ηλικίας η ανεργία ήταν πιο έντονη γιατί όσο πιο μεγάλος είσαι, τόσο πιο δύσκολο είναι να βρεις δουλειά. Για οικονομικούς λόγους, λοιπόν, βρέθηκα άστεγος. Αν και εκείνη την εποχή συνέχισα να δουλεύω ως ελεύθερος επαγγελματίας, παρόλα αυτά…

- …Θεωρείς δηλαδή ότι έπεσες θύμα της οικονομικής κρίσης και ότι δεν έγιναν κάποιοι “κακοί

υπολογισμοί” στην πορεία;

Γιώργος: .…Να πεις κακό υπολογισμό ότι δεν με ενδιέφερε ποτέ να έχω προσωπική περιουσία; Δεν νομίζω ότι είμαι ο μόνος. Τελικά μπορείς να πιες ότι αν δεν έχεις περιουσία σήμερα, είσαι καλύτερα. Οπότε καταλήγουμε ότι με την φθίνουσα πορεία και την ανεργία, να μην βγάζουμε ούτε καν τα έξοδά μας.

Λέων: Και εγώ ελεύθερος επαγγελματίας ήμουν, έκανα αγιογραφίες. Όταν η ψυχολογία της αγοράς πέφτει, από τα πρώτα πράγματα που δεν κινούνται πλέον, είναι αυτά που είναι ακριβά και δεν τα χρειαζόμαστε στην καθημερινότητά μας. Η αγιογραφία είναι κάτι τέτοιο. Και όσο δεν υπήρχαν παραγγελίες, δεν υπήρχε εισόδημα. Το λίγο που είχα μαζέψει, εξανεμίστηκε, μιας και δεν είμαι το άτομο που μου αρέσει να έχω λογαριασμούς κλπ. Όταν πχ είχα κάποια χρήματα μαζεμένα, έκανα ταξίδια. Αύριο ήταν μια άλλη μέρα.

Και πράγματι έτσι ήταν, έβγαινε καλά η ζωή, η πτώση όμως ήρθε απότομα.

- Δεν αργεί, δηλαδή, από την μια στιγμή στην άλλη να βρεθεί κανείς στον δρόμο…

Λέων: Όχι, είναι πάρα πολύ εύκολο.

- Το έχει καταλάβει αυτό ο κόσμος;

Λέων: Νομίζω πως το έχει καταλάβει με την αλληλεγγύη που δείχνει σε αυτούς που είναι εκτός στέγης. Καταλαβαίνουν ότι και αυτοί μπορεί να έρθουν σε αυτή την θέση ή απλούστατα συμμερίζονται και αντιλαμβάνονται ότι αυτοί που είναι στον δρόμο σήμερα δεν είναι οι “πολλοί” που λέμε με την συνήθη εικόνα. Είναι άτομα της διπλανής πόρτας, που είχαν μια ζωή, ένα εισόδημα, που δεν είναι τεμπέληδες, που δούλευαν….

- Γιώργο, εσύ συμφωνείς με αυτό;

Σίγουρα, σήμερα ο κόσμος διακρίνει την πιθανότητα να βρεθεί στην δική μας θέση. Βεβαίως υπάρχουν και άνθρωποι που δεν κινδυνεύουν διότι έχουν μια καλύτερη οικονομική κατάσταση, καλύτερη δουλειά. Ακόμη και αυτοί όμως είναι αλληλέγγυοι σε αυτή την κατάσταση.

Αντιλαμβάνονται το πόσο έχει αλλάξει ο οικονομικός χάρτης του πληθυσμού.

- Ποια είναι η μεγαλύτερή σας ανάγκη;

Γιώργος: Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει πρώτα απ’ όλα ότι ο άστεγος δεν είναι κάποιος σώνει και καλά “τρελός” που βρέθηκε στο δρόμο. Έχει τους λόγους του που είναι στο δρόμο. Ο κόσμος δεν μπορεί να αντιληφθεί τι γίνεται με τον πληθυσμό των αστέγων, που είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας. Περιέχει όλα τα στοιχεία. Περιέχει επαγγελματία που ατύχησε οικονομικά, υπαλλήλους που λόγω των περικοπών δεν μπορούν να συντηρήσουν τον εαυτό τους κλπ. Δεν είναι απαραίτητα ένας που μπορεί να είναι αλκοολικός και βρέθηκε στο δρόμο διότι κανένας δεν τον ήθελε κοντά του.

Δεν υπάρχει, από την άλλη μεριά, καμία πρόνοια για ανθρώπους με εξαρτήσεις, με ψυχολογικές καταστάσεις. Όλοι υπάρχουν στον δρόμο…

- Δεν θα πρέπει λοιπόν να υπάρχει διαχωρισμός του τύπου “αυτοί προέχει να βοηθηθούν και αυτοί

δεν προέχει…”

Γιώργος: Πώς να υπάρξει διαχωρισμός; Εγώ προσωπικά έχω βιώσει τον ρατσισμό απέναντι στον άστεγο. Ενώ όπως βλέπεις, προσπαθώ να είναι καθαρός, αξιοπρεπής, να μιλάω σωστά.

Πάω πχ. σε μια δημόσια υπηρεσία και τους λέω πως είμαι άστεγος και μου λένε “εσύ, άστεγος;” Ξέρεις, βγαίνουν κάποια αυθόρμητα πράγματα στον πληθυσμό….

Λέων: Έχω δει βέβαια κόσμο που διαχωρίζει τον άστεγο από τον άστεγο. Είναι όμως και η συμπεριφορά του αστέγου μερικές φορές. Κάποιος που είναι, για παράδειγμα, υπό την επήρεια ναρκωτικών και πέφτει επάνω σου και σε πιέζει. Είναι ένα άτομο που ο πολίτης δεν θέλει να συσχετιστεί μαζί του. Εάν είναι ένας άστεγος που κάθεται σε ένα πεζούλι και σε ένα πάρκο και κάθεται μια μητέρα με το παιδί της δίπλα, τον δέχεται αν είναι καθαρός και δεν ενοχλεί κανέναν. Αν δίπλα της τώρα καθόταν ένας αλκοολικός, θα σηκωνόταν να φύγει.

- Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, δεν παύουμε να έχουμε την αδιαφορία του κράτους που οδηγεί κάποιες κατηγορίες αστέγων να φέρονται διαφορετικά…

Λέων: Εκεί πάμε αλλού. Μην ξεχνάμε ότι για το κράτος μέχρι πρότινος δεν υπήρχε ο άστεγος. Άστεγος σήμαινε απλά “δεν υπάρχεις”, δεν σε αναγνωρίζουμε σαν άστεγο. Τώρα κάπου - σε κάποια νομοθεσία - έχει μπει μια φράση και έτσι υπάρχει και ο άστεγος. Πρακτικά όμως δεν έχει γίνει τίποτε για αυτόν. Δεν ρώτησαν ποτέ τους ανθρώπους αυτούς τι έκαναν προηγουμένως, να τους βοηθήσουν να βγάλουν έστω πέντε – δέκα μεροκάματα το μήνα, να τους καταρτίσουν για να δουλέψουν. Δεν το έκανε κανένας. Ούτε η τοπική αυτοδιοίκηση ενδιαφέρεται για την πρόληψη ή για την εξάλειψη της αστεγίας.

Μόνο για κανένα συσσίτιο, όπως και η εκκλησία, και κανένα ξενώνα που και που αναφέρονται.

- Οπότε το βάρος, μοιραία, πέφτει στις ΜΚΟ…

Γιώργος: Πρέπει να καταλάβει ο κόσμος, οι Τοπικές αυτοδιοικήσεις και η Πολιτεία γενικότερα ότι ο άστεγος δεν χρειάζεται ελεημοσύνη. Αν τον ταΐζεις κάθε μέρα είναι σαν να του λες “κάτσε εκεί που κάθεσαι, θα σου δώσω εγώ ένα πιάτο φαγητό για να μείνεις αόρατος, να μην υπάρχεις”. Δηλαδή αγγίζουν τα όρια της ελεημοσύνης με την χειρότερη έννοια. Για τον άστεγο, προτεραιότητα δεν έχει το φαγητό. Υπάρχουν άστεγοι που τους γνωρίζουμε προσωπικά και που τρώνε επτά φορές την ημέρα γιατί πάνε σε όλα τα συσσίτια, σε όλες τις γειτονιές και τους Δήμους.

- Το οικείο περιβάλλον σας συμπαρίσταται;

Λέων: Εγώ έχω ένα γιό με τον οποίο έχω πολύ καλές σχέσεις. Τώρα θα μου πεις “τι λέει αυτός”; Ξέρετε, δεν ζήτησα ποτέ βοήθεια από τον γιό μου. Είναι ένας νέος άνθρωπος, που έχει μια ζωή μπροστά του, τα χρόνια αυτά δεν ξαναγυρνάνε πίσω. Δεν έχω το ηθικό δικαίωμα σαν γονιός, σαν 65αρης, να του ζητήσω να στερηθεί ορισμένα πράγματα για να βοηθήσει εμένα. Όχι, δεν το κάνω.

- Τελικά για το μέλλον, υπάρχει αισιοδοξία; Ελπίζετε πως κάποια μέρα θα αλλάξει η κατάστασή σας;

Γιώργος: Θα μιλήσω λίγο προσωπικά για το τι θεωρώ αισιοδοξία. Είναι κάτι που πρέπει να καλλιεργήσει ο κάθε άνθρωπος μέσα του ώστε να μπορεί να βρει τρόπους και να έχει την ώθηση να

προχωρήσει προς το μέλλον. Δεν είναι κάτι που σου έρχεται απλά στο μυαλό.

Οι περισσότεροι από τους άστεγους που γνωρίζω είναι από αδιάφοροι ως απαισιόδοξοι. Έχει κάτσει η βάρκα. Εγώ είμαι από την φύση μου αισιόδοξος. Αυτό που συνέβη σε μένα πέρα από την φυσική μου αισιοδοξία ήταν να καλλιεργήσω και την αιτία για την αισιοδοξία, την οποία δεν την είχα όταν βρέθηκα από την μια κατάσταση στην άλλη και βίωσα τον κόσμο του δρόμου, την αστεγία. Τότε υπήρξε ένα ακόμη ερέθισμα, το ότι δεν θέλω να είμαι άστεγος. Από κει και πέρα κάνω ότι μπορώ για αυτό και δεν το κάνω μόνο για μένα. Ξεπερνάμε δηλαδή και το προσωπικό επίπεδο και πάμε σε ένα πιο συλλογικό.

Λέων: Εγώ δεν συσχετίζω την αισιοδοξία των αστέγων με την αισιοδοξία του κόσμου που αυτή την στιγμή περνά μια κρίση. Όλοι αυτή την στιγμή είμαστε απαισιόδοξοι. Αν βρεθεί ένας ηγέτης που θα πάρει τα ηνία της χώρας στα χέρια του και τον εμπιστευθεί ο κόσμος και βγει και πει “εντάξει παιδιά, πάμε μια χαρά” και δώσει έναν τόνο αισιοδοξίας ο ίδιος, θα δεις ότι και οι αγορές θα ανοίξουν και ο κόσμος θα ανοιχτεί, θα αρχίσουν να γίνονται προσλήψεις κλπ. Μ’ άλλα λόγια, η κοινωνία παίζει πάνω σε μια πολύ λεπτή κλωστή που λέγεται ψυχολογία. Αν την τεντώσεις πολύ και φοβάσαι μην σπάσει, κρατιέσαι, κρύβεσαι, φυλάγεσαι. Αν την χαλαρώσεις λίγο, ο κόσμος θα προχωρήσει και θα δημιουργήσει.

*Ο Γιώργος Μπαρκούρης και ο Λέων ο “αγιογράφος” ζουν στον ξενώνα της “Κλίμακα” για τους άστεγους. Πρωτοστατούν στο κίνημα των αστέγων που πρόσφατα πορεύθηκε στους δρόμους της Αθήνας με κεντρικό σύνθημα “Δεν έχουμε συνθήματα - Έχουμε αιτήματα” και παρέδωσε ψήφισμα στον πρόεδρο της Βουλής για τα δικαιώματα των αστέγων.

"Κοινή Γνώμη"

Τετάρτη, 15 Μαΐου 2013 - Αριθμός φύλλου: 3635