Πέμπτη 1 Μαΐου 2014

“Πρωτοβουλίες”


Να σου πω και μια ιστοριούλα...

Πριν μερικές μέρες, παρακολουθήσαμε τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Σαμαρά, για “πρωτοβουλίες” σε ένα πρόγραμμα στήριξης αστέγων.

Το φαινόμενο των αστέγων συμπολιτών μας βρίσκεται σε έξαρση την τελευταία τριετία.
Όπως συνηθίζω να λέω στους δημοσιογράφους, οι άστεγοι δεν είναι μερικές εκατοντάδες ταλαιπωρημένων ανθρώπων με πάσης φύσεως προβλήματα. Είμαστε χιλιάδες.

Μια ολόκληρη πόλις, χωρίς γεωγραφικό προσδιορισμό. Δεν θα αναφέρω αριθμούς, δεν έχει γίνει καμία επίσημη καταγραφή, από κανένα κρατικό φορέα, και οι υπάρχουσες καταμετρήσεις, έχουν γίνει από ανεξάρτητες οργανώσεις και μόνο στις περιοχές που δραστηριοποιούνται.
Από την άλλη, οι άστεγοι μετακινούνται συνεχώς, και είναι δύσκολο να του εντοπίσεις.

Προσωπικά, έκανα μια καταγραφή, με την συνεργασία της ομάδας δρόμου της οργάνωσης που με φιλοξένησε για μία διετία στον ξενώνα της.

Σήμερα, η πλειοψηφία των αστέγων αποτελείται κυρίως από νεοάστεγους λόγω κρίσης, και ψυχικά ασθενείς, που η κατάργηση, η κατάρρευση του συστήματος υγείας τους έβγαλε κυριολεκτικά στο δρόμο. Επίσης, ένα πρωτόγνωρο φαινόμενο στην Ελλάδα, οικογένειες ολόκληρες, άστεγες.

Ευτυχώς, για τις οικογένειες αυτές τουλάχιστον, υπάρχουν κάποιες ιδιωτικές πρωτοβουλίες, και έτσι τους παρέχεται προσωρινή στέγαση σε διαμερίσματα που παραχωρούνται για τον σκοπό αυτό.

Σχετικά με τις εξαγγελίες τώρα... Να καταλάβω κατ' αρχήν, γιατί κάποιος να νευριάζει και να αντιδρά στις πρωτοβουλίες του Σαμαρά, που αφορούν σε ένα βαθύ κοινωνικό πρόβλημα και που θα ανακουφίσει τους ταλαιπωρημένους άστεγους; Τι συμφέρον υπάρχει πίσω από μια τέτοια αντίδραση;

Εγώ, θέλω να χειροκροτήσω! Δεν θα το κάνω όμως... Γνωρίζοντας καλά την πολιτική ιστορία των τελευταίων 50 χρόνων και έχοντας βιώσει (και στο πετσί μου), την νοοτροπία και τον τρόπο που λειτουργεί το πολιτικό σύστημα, δεν θα χειροκροτήσω.

  • Γιατί τώρα οι εξαγγελίες; Μήπως λόγω των εκλογών;
  • Γιατί οι αντιδράσεις; Για την δόξα ή το συμφέρον; (πολλά τα €)
  • Γιατί όχι πριν 2 ή 3 χρόνια;
  • Αν υπολογίσουμε 20 με 30 χιλιάδες άστεγους (ένα δυνατό κομμάτι εκλογικού σώματος), καταλαβαίνουμε γιατί η κουβέντα γίνεται προεκλογικά... Ξεκάθαρα, για ευνουχισμό της αντιπολίτευσης και ψηφοθηρία.
  • Ποιο πρωτογενές πλεόνασμα; Η πρωτοβουλία του Σαμαρά στηρίζεται από την Ε.Ε. μέσω του Ταμείου Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους Άπορους. ( η σχετική συμφωνία υπεγράφη – την 11η Μαρτίου νομίζω – από τους κκ. Martin Schulz και Δημήτρη Κούρκουλα, Έλληνα αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις.)

Με μια ματιά, διαβάζοντας τα ειδικά στοιχεία του προγράμματος στήριξης αστέγων, όλα είναι ρόδινα, και μοιάζουν καλά προγραμματισμένα... Μακάρι να υλοποιηθούν.

Εγώ σαν άστεγος όμως, τα ακούω όλα αυτά βερεσέ. Τα ακούω χρόνια.

Δυο και μισό χρόνια, επιβίωσα στο δρόμο, σε πάρκα, σε ξενώνες, σε σπίτια φίλων, ακούγοντας υποσχέσεις, εργαζόμενος σκληρά αλλά εθελοντικά (!) και μόνο για να μην πεθάνω από το κρύο ή την πείνα... Για κανονική δουλειά... ας μην το συζητάμε...

Να μην ξεχάσω, τον καλό μας δήμαρχο, που ξήλωνε παγκάκια, έστελνε τα συνεργεία να μας καταβρέχουν για να μας διώξουν, που μας μπουζούριαζαν και μας έστελναν στην Αμυγδαλέζα!!

Ναι! Να σε ψηφίσουμε... γιατί όχι; Για να ντύσεις πάλι με πολύχρωμα πουλοβεράκια τα δέντρα στο Σύνταγμα.. δίπλα στον άστεγο που ξεπαγιάζει...

Και το αγαπητό μας κράτος, αποφάσισε (το κερασάκι στην τούρτα), να μας φορολογήσει!
Έτσι, ο άστεγος, άνεργος, ανασφάλιστος πολίτης, τώρα χρωστάει και από πάνω!
Χρωστάω καλέ μου Σαμαρά, γιατί φροντίζεις για εμάς, τα αδέσποτα σκυλιά, τους ψηφοφόρους του δρόμου!

Εγώ σαν άστεγος, γνώρισα τους άστεγους καλά, γίναμε φίλοι, βοηθήσαμε και προστατεύσαμε ο ένας τον άλλο... Κι μιλούσαμε, για όλα... Για τα προβλήματα μας σαν άστεγοι, τα προσωπικά μας, προσπαθούσαμε να βρούμε λύσεις, να πιέσουμε, να φωνάξουμε. Και βλέπαμε τους πιο αδύναμους να πεθαίνουν τους χειμώνες στα παγκάκια...

Αλλά για την πολιτεία, είμαστε πάντα οι ανύπαρκτοι, οι αδέσποτοι. Κρυβόμαστε τις κρύες νύχτες σε κλιμακοστάσια και υπόγεια νοσοκομείων, κρυμμένοι σαν αρουραίοι, στο αεροδρόμιο, σε εγκαταλειμμένα ερείπια και σε στάνες...

Αλλά σαν άνθρωποι, σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε, κλαίμε και χαιρόμαστε, ακόμα βρίσκουμε και τρόπους να διασκεδάζουμε...

Ένα παράπονο όμως έχουμε όλοι οι άστεγοι.. μεγάλο, και μας πονάει βαθιά στην ψυχή...
Την μοναξιά.. όχι την “γνωστή” μοναξιά. Εκείνη την μοναξιά που πηγάζει από τον κοινωνικό αποκλεισμό, την ρατσιστική και φασιστική συμπεριφορά του κράτους και τους αυλικούς του.

Την μοναξιά του να μην σε πλησιάζει κανείς, να αλλάζουν οι συμπολίτες σου δρόμο όταν σε αντιλαμβάνονται. Την απέραντη μοναξιά που νιώθεις όταν κάποιος σε πλησιάζει για να σου δώσει λίγα ψιλά ή μια τυρόπιτα Την απόλυτη μοναξιά που αισθάνεσαι από την φιλανθρωπία.
Φιλανθρωπία ή Φιλοζωία... Ποια η διαφορά;

Ο άστεγος χρειάζεται την αλληλεγγύη, όχι την φιλανθρωπία που σαν έννοια, σε υποβιβάζει σε κάτι κατώτερο από άνθρωπο....

Να σου πω και μια ιστοριούλα...

Ένα βράδυ, είχαμε πάει με συναδέλφους (άστεγους) στο λιμάνι του Πειραιά, να δώσουμε τρόφιμα και ρουχισμό στους άστεγους που μαζεύονταν εκεί. Ένας από αυτούς, βαριά αλκοολικός, ψόφαγε μύγα στα πέντε μέτρα από την βρώμα του, επιθετικός και αγροίκος στην συμπεριφορά του προς εμάς.. Νόμιζε οτι είμαστε μισθωτοί από την οργάνωση και αντέδρασε πολύ αρνητικά...

Οι άλλοι, οι δικοί μου συνάδελφοι, δεν τολμούσαν να τον πλησιάσουν... το έκανα εγώ, δεν ξέρω γιατί, αλλά το έκανα. Του έπιασα κουβέντα, να μάθω την ιστορία του, να του εξηγήσω οτι κι εγώ άστεγος είμαι. Τον ηρέμησα, δεν ξέρω με ποιο μαγικό τρόπο. Και τον έκανα να χαμογελάσει...

Δεν χρειαζόταν τίποτα από εμάς, απολάμβανε την κουβέντα μας. Έπρεπε όμως να φύγουμε κάποια στιγμή, και ήρθε κοντά στο Βαν, να με χαιρετήσει... Με αγκάλιασε σφιχτά (ήταν και τεράστιος) αυτός, η μπόχα του και οι μύγες... Έπαθα σοκ! Όμως, αυτό που ένοιωσα σε αυτά τα 30'' ήταν κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ.... Ήταν σαν ένα μεγάλο βάρος που είχα μαζεμένο στη ψυχή μου, να έφυγε μονομιάς! Και μάλλον και αυτός το ίδιο ένοιωθε...

Τον ξαναρώτησα, αν θέλει κάτι, ρούχα ή φαγητό....

- Όχι φιλαράκο... από εσένα αυτό που χρειαζόμουν το πήρα.. αυτή την αγκαλιά..
Και ψιλοδάκρυσε...

Και οι αγκαλιές επαναλαμβάνονταν σε κάθε επίσκεψη μας εκεί...

Έπρεπε να συμβεί αυτό, για να καταλάβω, να συνειδητοποιήσω τι πραγματικά χρειαζόμαστε εμείς οι άστεγοι...

Μια αγκαλιά θέλουμε Σαμαρά μου... κάτι που δεν το έχεις κι δεν θα μπορέσεις να το δώσεις ποτέ.

Πριν ένα χρόνο, ο σύντροφος μου στην αστεγία, που θα τον έχω πάντα μέσα μου, ο Λεο Χάνεν κι εγώ, αποφασίσαμε να κάνουμε μια πολιτική κίνηση για τα δικαιώματα των αστέγων.
Μαζέψαμε λοιπόν όσους άστεγους μπορούσαμε και αποφασίσαμε να κάνουμε πορεία προς την
Βουλή, μια διαμαρτυρία...

Το κάναμε... φτάσαμε στη βουλή, οι άστεγοι και αρκετός κόσμος αλληλέγγυος... Μας άφησαν να μπούμε, ο Λεο κι εγώ, να παραδώσουμε την επιστολή με τα αιτήματα μας στο προεδρείο.

Και ξεκίνησε έτσι το κίνημα των αστέγων...

Από τότε, κανείς βουλευτής από τους 300 δεν ασχολήθηκε, δεν ενδιαφέρθηκε για εμάς...

Και φυσικά, ούτε και τώρα θα φωνάξει κάποιον από εμάς, για να του πούμε, να του εξηγήσουμε ποιοι είναι οι άστεγοι πραγματικά, και κυρίως οτι είναι Άνθρωποι με εσωτερικό κόσμο πολύ πλούσιο, γεμάτο από συναισθήματα.. Και ότι χρειάζονται απλά... μια “αγκαλιά”.

Και τώρα παραμονές εκλογών, οι εξαγγελίες... οι “πρωτοβουλίες”...

Μάλιστα...

Μα... σου δίνω τον λόγο μου Λεο Χάνεν (R.I.P.)*

Μέχρι να έρθω να σε βρώ, θα πολεμάω όσο μπορώ και με όποιο τρόπο μπορώ για την ανακούφιση των αστέγων...

* Λεο Χάνεν, απεβίωσε την 21 Μαρτίου 2014 ξημερώματα, την πρώτη μέρα της άνοιξης.
Περιμένοντας την σύνταξη. Άστεγος και μόνος....

Γιώργος Μπαρκούρης
Άστεγος

Ηλίθιε!! Δεν έχουμε μία!



Γράφτηκε το 2006, Καλοκαίρι...

    …ξεκίνησε το λεωφορείο για το νησί…

Με λεωφορείο για …νησί! Πλάκα έχει. Αλλά είναι η Λευκάδα.

Τι μπορεί να κάνει κανείς πέντε ώρες ταξιδεύοντας μέσα σε μια κονσέρβα;
Ποτέ δεν κατάφερα να διαβάσω κάτι στη διάρκεια ταξιδιού. Ούτε και τώρα. Κι ας κουβαλάω πάντα βιβλίο… Ούτε μουσική καταφέρνω να απολαύσω…

Προτιμώ να χαζεύω, να κοιτάω τους συν-ταξιδευτές, να προσπαθώ να μπω μέσα τους και να διαβάσω τις ενδόμυχες σκέψεις τους και τις κρυφές επιθυμίες που κάποτε ονειρεύονται να πραγματοποιήσουν….

Ίσως μερικές φορές τα καταφέρνω, δεν ξέρω… ίσως εξαπατώ τον εαυτό μου…
Και όταν νοιώθω ότι δεν μπορώ να "δω" τους άλλους, τότε, γυρνάω το βλέμμα μου προς τα μέσα, παρατηρώ τον εαυτό μου, ψάχνω τις δικές μου σκέψεις και επιθυμίες.

Συνήθως ξεκινώ ανάποδα.

Εδώ στην ισόγεια βεραντούλα του παλιού πέτρινου νησιώτικου σπιτιού. Περιμένοντας την βροχή που αγναντεύω στο βάθος της κοιλάδας. Αναπολώντας το πρόσφατο παρελθόν, το ταξίδι αστραπή στη Θεσσαλονίκη με την Μαρία και τους πόνους μας, τα παιδιά που γνώρισα και αυτά που δεν γνώρισα, μια εβδομάδα νωρίτερα στην Αλεξάνδρα, το κέφι μας και, ακόμα μια βδομάδα πιο πριν, πάλι στην Αλεξάνδρα, με όλα αυτά τα χαρούμενα, γελαστά προσωπάκια.

Και ακόμα πιο πίσω, ένα θάνατο, κι άλλο θάνατο, κι άλλο θάνατο… Και μια γέννηση!

Και ενδιάμεσα, η ρουτίνα που σκοτώνει, που σου σαπίζει την ψυχή και το μυαλό.

Και ακόμα πιο πίσω. Τότε που τα χρόνια περνούσαν από πάνω μας και δεν μας χάιδευαν, δεν μας ακουμπούσαν.

Τι παιχνίδι του μυαλού κι αυτό! Χάνεται πάλι ο χρόνος και δεν ξέρεις που βρίσκεσαι.

Τι κι αν έγινε το ‘65, το ’77 ή το ’86… Δεν έχει καμιά σημασία. Το σενάριο είναι άχρονο.

3:30 ξημερώματα. Ρε συ Κ.! Φύγαμε;

- Φύγαμε!

Παρατήσαμε την παρέα εκεί στο Φάληρο, σκαρφαλώσαμε στο 2CV, αυτό με την κουρελιασμένη πάνινη σκεπή, και ανεβήκαμε Αθήνα. Μια στάση στην Κυψέλη, να μαζέψει ο Κ. μερικά απαραίτητα, να σκοτώσουμε την κατσαρίδα που είχε τρυπώσει στο υπογειάκι του, και γρήγορα για Περιστέρι.

- Ξύπνα! Φεύγω!
- Εεε;;; Τι έγινε; Ποιος φεύγει;;;
- Σύνορα… Με τον Κ. Το αμάξι πρέπει να πάει επάνω, γιατί θα μας δέσουνε!

ΤΟ αμάξι! Πού ζήτημα ήταν αν θα μας έβγαζε μέχρι τις Τρεις γέφυρες!

Βιαστικά φιλάκια αποχαιρετισμού στην Σ. και την μικρή Ν., τελευταία γουλιά καφέ και δρόμο!

Τελικά μας έβγαλε μέχρι την εθνική. Κι εκεί παρέδωσε το πνεύμα! Καπνοί και τα λοιπά! Ο μαλάκας ο Κ., φοβερός ζωγράφος, αλλά με τα αυτοκίνητα δεν τα πάει και πολύ καλά…

Ξέχασε να βάλει την τάπα του λαδιού στο βενζινάδικο! Μικρό το κακό…

Το ταξίδι μέχρι τους Ευζώνους ήταν χωρίς προβλήματα, εκτός από την ανάπαυλα στη Θεσσαλονίκη, στο σπίτι του Γ., όπου γίναμε χάλι με το κρασί. Δυο χρόνια είχαμε να τον δούμε.

   Τελωνείο –

- Για πού το βάλατε παιδιά;
- Παρίσι πάμε.
- Διαβατήρια, χαρτιά…

Μάλιστα, (γελάει ο μαλάκας ο τελωνειακός…)

- Ρε σεις, με αυτό το σούργελο Παρίσι;; Από συνάλλαγμα;

Με το ζόρι καταφέραμε να μαζέψουμε μερικά χιλιάρικα, μαζί με τα ψιλά…

- 7μιση χιλιάρικα;;; Ρε! πλάκα μου κάνετε;;

Τελικά, περνάμε. Γιουγκοσλαβία. Μα δεν σκεφθήκαμε ποτέ να πάμε Παρίσι!
Τουλάχιστον όχι σε αυτό το ταξίδι! Και με το …σούργελο!

Απλά έπρεπε να το ξεφορτωθούμε, γιατί ήταν …μαϊμού!!!
Θα προσπαθούσαμε να το πουλήσουμε στη Γιουγκοσλαβία, και να επιστρέψουμε Αθήνα. Ούτε γάτα, ούτε ζημιά!

Φτάνουμε στη Νις κατά το απογευματάκι και χαρούμενοι, πάμε να πιούμε αυτό που εκεί ονομάζουν καφέ, αλλά ξέχασαν να βγάλουν το χώμα και τα πίτουρα από μέσα…

Στην κουβέντα με τους ντόπιους, πετάμε ότι το αμάξι είναι για πούλημα. Αλλά, όποιος νομίζει ότι οι Γιουγκοσλάβοι είναι στόκοι, απλά είναι από άλλο πλανήτη!
Κάποιος ήθελε να το πάρει για 2 χιλιάρικα! Δραχμές. Όχι ρε! Δεν το πουλάμε στην ξεφτίλα! Καλύτερα να το πετάξουμε σε κανά χαντάκι…

Έχει σχεδόν νυχτώσει… Βρήκαμε μια ερημιά σε ένα ποτάμι, και αφού το διαλύσαμε σχεδόν, το φουντάραμε. Ωραία!

- Και τώρα Γιώργο; Πως πάμε πίσω; Είμαστε σχεδόν 30 χιλιόμετρα μέσα….
- Έλα ρε, τόσα αμάξια και νταλίκες, κάποιος θα μας πάρει.

Κανείς δεν μας πήρε… 30 χιλιόμετρα με τα πόδια μέχρι τα σύνορα…
Με τον Κ. να κλαψουρίζει μέσα στο μαύρο σκοτάδι, 500 μέτρα πίσω μου…
Και τα νεύρα μου 500 μέτρα μπροστά!

Σύνορα – Τελωνείο 2:00 τη νύχτα.

Φαντάσου 2 τύπους να σκάνε από τα σκοτάδια στο φυλάκιο.
Καμιά 20ριά μάτια μας κοίταγαν έκπληκτα! Βλέπεις δεν ήταν συνηθισμένο φαινόμενο εκείνη την εποχή.

Μόνο ένα ζευγάρι μάτια δεν μας κοίταζε σαν να ήμασταν εξωγήινοι!

Ο μαλάκας ο τελώνης της μεσημεριανής βάρδιας! (Γέλαγε σαν χάνος πάλι!)

- Ρε σεις, δεν σας το είπα ότι ΔΕΝ θα πάτε Παρίσι;
- …*@%&@$...

Σκαρφαλώσαμε σε ένα τουριστικό, και σουρώσαμε πάλι στου Γ., πριν ξεκινήσουμε για Αθήνα. Αααα!, περάσαμε και από ένα Λούνα Πάρκ, όπου κερδίσαμε εφτά μπουκάλια κακής ποιότητας κρασί, στη σκοποβολή. Τροφή για το δρόμο.

-----------------------------------------------------

1 και μισό χρόνο μετά. Γυρνώντας από τη σχολή, κουρέλι, στο Βιλιέ λε Μπέλ, βρίσκω την Κ. να με κοιτάζει περίεργα καθώς σούρνομαι μέσα στο σπίτι.

- Τι έγινε Κ.;
- Κοίτα έξω, στο πάρκινγκ, μου λέει…
- Ε και; Τι το σπουδαίο έχει ένα σαραβαλιασμένο 2CV;
- Το σπουδαίο είναι ότι το σαράβαλο είναι δικό σου και το χαρτί εδώ λέει ότι χρωστάς 5.500 γαλλικά φράγκα, γιατί το βρήκανε οι Γιουγκοσλάβοι, και με τα νούμερα που δεν είχες βγάλει, ΗΛΙΘΙΕ, το έδωσαν στην ασφαλιστική, που το κουβάλησε εδώ, ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΜΙΑ!!!

.....Γαμώτο, ένα χιλιάρικο το είχα αγοράσει!!!

-----------------------------------------------------
    Λευκάδα, 2006, Ιούλιος

    I'm in a spiral of thoughts...